Οι λοιμώξεις αναπνευστικού είναι μια συχνή κατηγορία παθήσεων που απασχολεί τον ανθρώπινο οργανισμό. Γνωρίζουν έξαρση κυρίως κατά τους φθινοπωρινούς και χειμερινούς μήνες. Υπολογίζεται πως κάθε άνθρωπος θα έρθει αντιμέτωπος με λοιμώξεις αναπνευστικού μία έως τέσσερις φορές ετησίως.
Λοιμώξεις αναπνευστικού : πως προκύπτουν
Οι λοιμώξεις αναπνευστικού προκύπτουν όταν κάποιο βακτήριο ή κάποιος ιός εισβάλλει στο αναπνευστικό σύστημα, εγκατασταθεί και αρχίσει να πολλαπλασιάζεται.
Οι λοιμώξεις αναπνευστικού διακρίνονται σε δύο επιμέρους τύπους :
- τις λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού
- τις λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού
Λοιμώξεις ανώτερου αναπνευστικού
Οι λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού αφορούν το λάρυγγα, τις αμυγδαλές, το φάρυγγα και την τραχεία. Έτσι, έχουμε και τις αντίστοιχες παθήσεις λαρυγγίτιδα, αμυγδαλίτιδα, φαρυγγίτιδα και τραχειοβρογχίτιδα. Άλλες λοιμώξεις που αφορούν το ανώτερο αναπνευστικό είναι η ιγμορίτιδα, η ωτίτιδα, η γρίπη και η λοιμώδης μονοπυρήνωση. Συνήθως οι λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού οφείλονται σε ιούς. (Ιογενείς λοιμώξεις του αναπνευστικού)
Λοιμώξεις κατώτερου αναπνευστικού
Οι λοιμώξεις που αφορούν το κατώτερο αναπνευστικό σύστημα αφορούν τους πνεύμονες. Οι βακτηριακές λοιμώξεις είναι πολύ σοβαρότερες σε σχέση με τις ιογενείς. Σε πολλές περιπτώσεις απαιτείται η παραμονή του ασθενή στο νοσοκομείο.
Λοιμώξεις αναπνευστικού : ποιες πληθυσμιακές ομάδες είναι περισσότερο επιρρεπείς;
Οι λοιμώξεις του αναπνευστικού τείνουν να προσβάλουν περισσότερο όσους :
- ανήκουν στην κατηγορία των καπνιστών
- είναι υπερήλικες
- πάσχουν από αναπνευστική ανεπάρκεια
- έχουν σακχαρώδη διαβήτη
- πάσχουν από καρδιαγγειακά νοσήματα
- ανήκουν στην κατηγορία των παχύσαρκων
- έχουν εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα
- ανήκουν στην κατηγορία των νεφροπαθών
- εργάζονται σε νοσοκομεία ή παιδικούς σταθμούς
Λοιμώξεις αναπνευστικού : πως εκδηλώνονται;
Τα συνήθη συμπτώματα με τα οποία εκδηλώνονται οι λοιμώξεις αναπνευστικού είναι τα ακόλουθα:
- βήχα
- ρινική καταρροή
- ρινική συμφόρηση
- κεφαλαλγία
- πόνος στις αρθρώσεις
- πόνος στα οστά
- πόνος στους μύες
- πυρετό
- κόπωση
- ρίγη
- αδυναμία
- απώλεια όρεξης
Στις περισσότερες περιπτώσεις τα συμπτώματα που παρουσιάζει ο ασθενής είναι κοινά. Ωστόσο η γενικότερη κατάστασή του μας υποδεικνύει εάν πάσχει από λοίμωξη του ανώτερου ή κατώτερου αναπνευστικού συστήματος. Για παράδειγμα εάν παρουσιάζει γενικευμένη αδυναμία και απώλεια όρεξης τότε πιθανόν να έχει προσβληθεί από κάποιο μικρόβιο και η λοίμωξη να αφορά το κατώτερο αναπνευστικό, εάν όμως δραστηριοποιείται έστω και με βραδύτερους ρυθμούς και δεν έχει απωλέσει την όρεξή του, τότε πιθανόν να έχει προσβληθεί από ιογενή λοίμωξη που αφορά το ανώτερο αναπνευστικό. Σε κάθε περίπτωση η αιματολογική εξέταση είναι αυτή που θα υποδείξει το είδος της λοίμωξης.
Λοιμώξεις αναπνευστικού : διάγνωση και εξετάσεις
Ο γιατρός αρχικά θα καταγράψει το ιστορικό του ασθενή και αφού αξιολογήσει την κλινική εικόνα του ασθενή, θα τον παραπέμψει για περαιτέρω εξετάσεις. Οι εξετάσεις που πραγματοποιούνται συνήθως είναι οι ακόλουθες :
- απλή ακτινογραφία θώρακος
- γενική εξέταση αίματος
- καλλιέργεια πτυέλων
- έλεγχος νεφρικής λειτουργίας
- τεστ πνευμονιόκοκκου
Ο γιατρός θα αξιολογήσει τα αποτελέσματα των εξετάσεων και θα συστήσει στον ασθενή την κατάλληλη θεραπεία.
Λοιμώξεις αναπνευστικού : θεραπευτική προσέγγιση
Πρωταρχικός στόχος της θεραπείας είναι να παύσουν τα συμπτώματα που καταπονούν τον ασθενή. Καθοριστικής σημασίας είναι η ξεκούραση. Ο ασθενής χρειάζεται ανάπαυση για να ανακτήσει τις δυνάμεις του. Εκτός από ανάπαυση, ο γιατρός θα συστήσει τη λήψη πολλών υγρών προκειμένου να αποφευχθεί το ενδεχόμενο αφυδάτωσης. Η θεραπεία συνήθως περιλαμβάνει αντιπυρετικά και αντιβηχικά σκευάσματα. Επειδή οι περισσότερες λοιμώξεις που αφορούν το αναπνευστικό σύστημα οφείλονται σε ιούς, η αντιβίωση δεν επιλέγεται ως θεραπευτικό, έσω γιατί δεν έχει κατασταλτική δράση έναντι των ιών.
Λοιμώξεις αναπνευστικού και αντιβίωση
Η αντιβίωση είναι ένας πολύτιμος σύμμαχος έναντι των μικροβιακών λοιμώξεων. Η αλόγιστη χρήση της και ιδίως χωρίς ιατρική συνταγή μπορεί να φέρει τα αντίθετα αποτελέσματα. Σε ορισμένες περιπτώσεις ενδέχεται να επιδεινώσει την κατάσταση του ασθενή και να προκαλέσει παρενέργειες όπως πχ ναυτία ή διάρροια. Μόνο σε ειδικές περιπτώσεις ο γιατρός ενδέχεται να συστήσει αντιβίωση σε άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες όπως πχ οι υπερήλικες ή όσοι πάσχουν από κάποιο χρόνιο νόσημα.
Λοιμώξεις αναπνευστικού : χρήσιμες συμβουλές
Ακολουθούν χρήσιμες συμβουλές για την πρόληψη της μετάδοσης των λοιμώξεων του αναπνευστικού :
- Πλένετε συχνά τα χέρια σας, ιδίως εάν υπάρχει κάποιος ασθενής στο σπίτι.
- Χρησιμοποιείτε αλκοολούχα αντισηπτικά διαλύματα όσο βρίσκεστε εκτός σπιτιού.
- Αερίζετε καθημερινά το σπίτι και το χώρο εργασίας σας.
- Αποφύγετε τη στενή επαφή με άτομα που εμφανίζουν συμπτώματα λοίμωξης.
- Στην περίπτωση που έχετε προσβληθεί από λοίμωξη του αναπνευστικού καλύπτετε πάντα το στόμα και τη μύτη σας όταν βήχετε ή φταρνίζεστε.
- Εμβολιαστείτε κάθε χρόνο για τον ιό της γρίπης και του πνευμονιόκοκκου ιδίως εάν ανήκετε στις ευπαθείς ομάδες
- Αποφύγετε την άσκοπη λήψη των αντιβιοτικών